Arama motoru optimizasyonu (SEO), arama motorlarının web sitelerini daha rahat bir şekilde anlayabilmesine (taramasına) olanak sağlayacak şekilde web sitelerin arama motorlarının kriterlerine uygun hale getirilerek (web sitesinin optimize edilmesi), hedeflenen anahtar kelimelere ait arama motoru aramalarında yükseltilmesidir. İngilizcede ve Türkçede kısaca SEO (Search Engine Optimization) olarak ifade edilmektedir. Arama motorları arama sonuçlarının suistimal edilmemesi için bu kriterleri yayınlamamaktadır ancak bazı ipuçları verilerek en azından nelerin yapılmayacağı konusunda bilgi vermektedir. İnternetin günlük yaşamda ve ekonomik anlamda gücünün artması neticesinde hızla yaygınlaşmaya başlamıştır. Dijital pazarlamanın bir alt koludur.
SEO
SEO İşlemleri
Web sitesine yapılacak işlemler, SEO uzmanları tarafından site içi SEO ve site dışı SEO olmak üzere iki yönlü olarak değerlendirilir.
Site İçi SEO
Arama motorlarının sitenizi daha iyi tarayabilmesi ve anlaması adına bazı teknik düzenlemelerin yapılması gerekmektedir. Site içerisinde yapılan teknik düzenlemelere site içi seo (on-page seo) denilmektedir. Site içi düzenlemeler, arama motorlarının siteyi düzenli bir şekilde taramalarına ve anlamlandırmasına yardımcı olur. Arama motorları, herhangi bir siteyi içeriği ile değerlendirirken kullanıcı deneyimini göz önünde bulundurur ve algoritmasını o deneyimlere paralel olarak oluşturur. Zaten arama motorlarının en büyük amacı da kullanıcıların istediği sonuçları onlara sunmaktır.
Site içi SEO, tüm sayfa ve kategorilerin SEO uyumlu olarak arama motorlarına anlamlandırılma işlemleri yapılmaktadır. Bu sayede kullanıcılar, arama motorlarında hedef kelimeleri ile alakalı en kaliteli içeriğe ulaşmış olurlar.
Site içi SEO işlemlerine örnek olarak "W3C Geçerlemesi, robots.txt, uygun başlığın kullanılması, görsellerdeki çözünürlük kalitesi, alan adı (domain) uygunluğu, özgün içerik, site hızı" gibi metodlar gösterilebilir.
Site Dışı SEO
Site dışı SEO yapmak için çok sayıda farklı teknikler vardır. En popüler olanları ise sitenin kaliteli ve yüksek backlink sayısına sahip olmasıdır. Backlink, bir web sitesinin diğer bir siteye verdiği linktir. Ancak başta Google olmak üzere tüm arama motorları manipüle edilmiş backlinklere karşıdır. Öyle ki verilen backlink'in değerini kullanıcı etkileşimi belirlemektedir. İçerikle ilgisi olmayan ve içeriği ziyaret eden kullanıcıların tıklamadığı backlinkler spam olarak algılanabilir. Bunun nedeni, backlinklerin arama motorları nezdinde bir referans olmasıdır. Dolayısıyla arama motorları, yapay bir referansı kabul etmeyecektir. Bu bağlamda web sitesine gelen backlinklerin gerçek kullanıcılar tarafından gerçekten verilmesi gerekmektedir. Bunun gerçekleştirilmesi de kaliteli ve insanlar tarafından gerçekten beğenilen web sitesi yapmak ve bu web sitesinde ilgi çekici içerikler yayınlamaktır. Bu sayede insanların sitenize backlink vermesini sağlayabilirsiniz.
Backlinkler dışında arama motorları, kullanıcı deneyimlerini göz önünde bulundurarak web dünyasındaki birçok sinyalden yararlanır ve algoritmalarını bu sinyallere dayandırır. Sosyal medyadaki etkinlik, marka bilinilirliği gibi birçok etken de arama motorlarının dikkat ettiği alanlardır. Dolayısıyla bu alanlardaki etkinliğe de önem verilmelidir.
Black Hat SEO
Çeşitli onaylanmayan yöntemlerle arama motorunun çalışmasını manipüle ederek bir sitenin ilgili veya hedef anahtar kelimede öne çıkmasını sağlamaya çalışma işlemidir. Yöntemlerden bazıları aşağıdaki şekilde sınıflandırılabilir;
- Anahtar kelime yığınları
- Çıkış sayfaları
- Bilgisayar tarafından otomatik yazılan sayfalar
- İkiz sayfalar
- Küçük makaleler
- Görünmez yazılar
Black Hat SEO teknikleri onaylanmayan yollar olduğu için, alan adının tamamen veya kısmen indekslerden çıkarılması ile de sonuçlanabilmektedir. Google kalite yönergelerini ihlal eden siteler manuel işlemler cezasına maruz kalmaktadır. Katma değeri düşük veya tam spam cezası uygulanmaktadır. Kalite yönergelerini ihlal eden siteler genellikle, Google dizinlerinden kalıcı olarak uzaklaştırılmaktadır.
Local SEO
Local SEO bölgesel olarak çalışmayı ifade eden bir terimdir. Arama motorlarının bölgesel olarak arama göstermesi için gerekli bir kaç kod eklenmelidir. Bu kodlara meta kodları denmektedir. Coğrafi bölge kodları olarak da adlandırılmaktadır. Bu kodlar ile ülke veya il olmak üzere meta kodları yardımıyla arama motorlarına yer ve bölge belirtebilirsiniz.
Sık Yapılan SEO Hataları
Anahtar kelime seçimindeki yanlışlıklar
Anahtar kelimeler site ile alakalı olmalı ve sitede o kelimeye yoğunluk gösterilmeli. Doğru anahtar kelimeler üzerinden backlink çalışması yapılarak sitenin yükselişe geçmesi sağlanmalı. Anahtar kelimelerin içeriklerde abartılması spam gibi görülebilir. Ancak eksik anahtar kullanımı da sitenizin aramalarda çıkmamasını sağlar.
Yanlış site başlığı seçimi
En sık yapılan SEO hatası site başlığı seçiminin önemsenmemesi ile ilgili. Siteye ait <title> Sayfa Başlığı </title> etiketinin boş bırakılması SEO açısından oldukça kötüdür. Arama sonuçlarında çıkmak için bu tag doldurulmalıdır. Site başlığına resim konması arama motorları tarafından görünürlüğü engeller.
Javascript menü kullanımı
Javascript menüler, Google arama motorlarında okunmaz ve indekslenmez. Bu durumda sitenizin sayfaları aramalarda görünür değildir. Menüdeki sayfa linkleri sitemap dosyasında belirtilirse bu SEO hatası nebze de olsa yenilebilir.
İçeriğin güncel olmaması
Siteyi güncel tutmak ve ihmal etmemek elde ettiğiniz sırayı düşürmemek adına önemlidir. Her gün belirli sayıda yazı yazarak sıranızı korumalı ya da öne çıkarmalısınız.
Spam Backlink
Aşırı backlink alımı yapılmamalıdır. Yalnızca site ile konu bazlı örtüşen sitelerden backlink almak etki sağlar. Yeni siteler yavaş yavaş backlink almalı, özgün içeriklerle üst sıralara yerleşmelidir. Aşırı backlink, sitenizin SandBox’a girmesine sebep olabilir.
SEO İşlemleri
SEO çalışması yapmak isteyen küçük çaplı işletmeler, bu iş için özel bir çalışan istihdam etmektense genellikle bu hizmeti veren firmalardan hizmet almayı tercih ederler. Aslına bakılır ise büyük çaplı kuruluşlarda da genellikle durum aynıdır. SEO çalışmasını sektörde SEO hizmeti veren SEO firmalarına yaptırırlar ve bunun için kuruluş içerisinde birkaç SEO Uzmanı bulundurup raporları inceletirler.
SEO hizmeti ile bir web sitesinin arama motorlarına en uygun ve kaliteli şekilde yayın yapmaları sağlanır. SEO hizmetleri ile gereksiz ve kötü yayın yapan web siteleri arama motorlarından arındırılmış olurlar.
SEO hizmetinin sağladığı faydalardan bazıları şu şekildedir;
- Düşük maliyetli pazarlama aracı
- Web sitesi trafiğini büyük ölçüde arttırır
- Görünür olmanızı sağlar
- Veri toplamaya başlamanın harika bir yolu
- Uzun vadeli sonuçlar
- Daha fazla güvenilirlik ve prestij kazandırır
- Daha iyi kullanıcı deneyimi etkisi yaratır
- Daha fazla marka bilinirliği
- Inbound pazarlama platformu
- Kitlenizin araştırma için kullandığı alan siz olabilirsiniz
Tarihçe
Bu kavram, ilk olarak 2006 yılında Rohit Bhargava tarafından ortaya atılmıştır. 2006 yılında yazdığı makalesinde Rohit, sosyal medya optimizasyonundan bahsetti ve 5 maddelik bir liste yayınladı. [üçüncül kaynak gerekli] Bu makale, dijital pazarlamacılar tarafından fazlasıyla tartışıldı ve dikkat çekti. Daha sonra çeşitli kişilerce bu liste genişletilerek 16 maddelik bir liste oluştu. İlk makalesinin yayınından 4 yıl sonra Rohit, yayınladığı 5 maddelik listeyi revize ederek değiştirdi. Aşağıda tarafta Rohit’in 5 maddelik eski ve revize edilmiş listesi bulunmaktadır.
Increase your linkability/ Create shareable content –Link alabilme ihtimallerinizi arttırın/ Paylaşılmaya değer içerik oluşturunMake tagging and bookmarking easy/ Make sharing easy –Kullanıcıların sizleri etiketleyebilmesini ve sıkça kullanılanlar listelerine ekleyebilmelerini kolaylaştırın/ İçeriklerinizin paylaşılabilmesini kolaylaştırınReward inbound links/ Reward engagement –Size link verenleri ödüllendirin/ izin ile etkileşim (içeriklerinize yorum yapan, içeriklerinizi paylaşan ya da beğenen) oluşturanları ödüllendirinHelp your content travel/ Proactively share content –İçeriğinizin yayılmasına yardım edin/ İçeriklerinizi geleceği iyi bir şekilde ön görerek paylaşınEncourage the mashup/ Encourage the mashup –Farklı web sitelerinin (o zamanlar Facebook, Twitter vb. olmasa da bunlardan bahsedebiliriz) uygulamalarını kendi sitenizde kullanın/ Farklı web sitelerinin uygulamalarını kendi sitenizde kullanın. API olarak adlandırılan hizmetler ile diğer web sitelerinden verileri alarak kendi sistemlerinize entegre edin ya da siz veri sağlayıcı konumuna geçerek diğer siteleri besleyin
Listede geçen kelime anlamı;
Mashup: Bir ya da daha fazla kaynaktan API ve benzeri servisler tarafından ham dataları alarak, dataları yeni bir forma dönüştürerek hizmet veren web siteleridir. Örneğin, merkez bankası sitesinden döviz kurlarının XML formatında alınarak yeni bir tasarım içinde sunularak oluşturulan web sitesi, bir “mashup”tır.
Optimizasyon Süreci
Optimizasyon sürecine ilişkin aşamaların bazıları aşağıda sıralanmıştır.
- Statik IP
- W3C geçerlemesi
- Link yapısının ve kategori kurgusunun yapılması
- LSI tekniği ile eşdeğer içerikli kelimelerin içeriğe yansıtılması (Bkz. Terimler)
- Sayfalara uygun başlıklar seçilmesi (Title)
- “robots.txt” dosyasının kullanımı
- Meta etiketlerin kullanımı
- Breadcrumbs (Ekmek Kırıntısı) kullanılmalı
- Canonical Url yapısının kullanılması
- Mobil uyumluluk
- İçeriğin özgün olması (başka sitelerden kopyalanmamış olması)
- Site içi dolaşımın düzenlenmesi
- Sitenin içeriği ile alâkalı başka sitelerden bağlantı toplanması
- Sitenin seçilen anahtar kelimelerin site içeriğindeki yoğunluğunun belirlenmesi
- Arama motoru örümceklerinin siteyi daha hızlı taraması için site haritası oluşturmak
- İlgili anahtar kelimeleri kalın veya italik şekil gibi özellikler kullanarak ön plana çıkarmak
- Tablo düzeni ile tasarlanmamış, CSS tabanlı sitelerin oluşturulması
- Bir sayfadaki link sayısının 100’ün altında tutulması
- Resim alt etiketlerinin içerik ile uyumlu hâle getirilmesi
- Site açılış hızına doğrudan etki edebilecek unsurların gözden geçirilmesi
- Kullanıcı dostu url yapısı tercih edilmesi
- Sitedeki tüm metinlerin site geneli ile uyumlu olması
- “404” sayfalarının çalışan bir sayfaya yönlendirilmesi
- Site için yerel uzantılar kullanmak
- Sitede güvenlik sertifikası kullanmak
- Site için Favicon görseli kullanmak
- Sitenin içerik-kod oranı
- Sitenin güncel içerik ile beslenmesi
- Sitede kullanılan resimlerin özgün olması
- Sitede kullanılan resimlere yükseklik ve genişlik değeri atanması
- Sitenin barındırıldığı sunucunun yerel olması (yerel arama sonuçları hedeflendiğinde geçerlidir)
- Sitenin sosyal medyada bilinirliğini arttırmak
- Site içinden, otoriter sitelere Dofollow veya Nofollow etiketleri ile işaretlenmiş link çıkışları vermek
- Siteyi çeşitli nedenlerle oluşabilecek muhtemel yayın kesintilerinden korumak
- Bir site ile ziyaretçiler arasında karşılıklı alışverişe dayalı bir ilişki oluşturmak
- Gereksiz Javascript kodlardan (kullanıcının içeriğe odaklanmasını kesen uygulamalardan) siteyi arındırmak
- Google Insights puanlamasında mobil ve masaüstü olmak üzere iki alanda da 70 üzeri puan elde etmek
- Anahtar kelime yoğunluğu
Alan Adı Seçimi
Arama motoru optimizasyonu çalışmasında domain’in oldukça büyük etkisi vardır. Ancak anahtar kelime domain olması şart değildir. Eğer marka adında bir domain seçimi yapıldı ise sektör ile alakalı anahtar kelimeler arama motorlarında görünmektedir. Bu faktörler;
- Alan adının uzun süreden beri kaydedilmiş olması
- Alan adının ilgili anahtar kelimeleri içermesi veya yayın yapılan sektör ile alakalı olması
- Alan adının bir web sitesi ile yayında olması ve yeterli bilgi ve içeriği taşıması